Chỉ trong vòng một tuần qua, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan, người trước đây được Vladimir Putin gọi là “bạn thân”, đã giáng liên tiếp 4 đòn mạnh vào tổng thống Nga.
Đầu tiên và mới nhất là, việc ông Erdoğan kêu gọi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nhanh chóng theo dõi đơn đăng ký của Ukraina về việc trở thành thành viên của liên minh quân sự.
“Ukraina xứng đáng là thành viên của NATO. Và tôi muốn nhấn mạnh một điểm trước sự hiện diện của (Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky) một lần nữa—không ai sẽ thua cuộc nếu một nền hòa bình công bằng sắp đến”, Erdoğan nói trong một cuộc họp báo trên truyền hình vào cuối tuần qua.
Một động thái khác có thể khiến Putin lo lắng là, việc Thổ Nhĩ Kỳ bật đèn xanh cho việc xây dựng một nhà máy sản xuất máy bay không người lái Bayraktar TB2 do nước này thiết kế.
Bayraktar TB2 là máy bay không người lái tầm trung do công ty Baykar của Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, chủ yếu dành cho các lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ. Có kích thước gần bằng một chiếc máy bay nhỏ, nó có camera và có thể được trang bị bom dẫn đường bằng laser. Máy bay không người lái này tiến hành các nhiệm vụ tình báo, trinh sát và vũ trang, đồng thời có thể bay với tốc độ 222km một giờ.
Bayraktar TB2 đã được sử dụng trong cuộc tấn công đánh chìm tàu chiến Matxcova của Nga ở Biển Đen vào tháng 4 năm 2022.
Thứ ba là vấn đề gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc biển Đen. Trong một lần xuất hiện chung với Tổng thống Zelensky, ông Erdoğan nói với các phóng viên rằng Ankara muốn một thỏa thuận cho phép xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng của Ukraina ở Biển Đen được gia hạn thêm ba tháng thay vì hai tháng.
Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đèn do Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc làm trung gian vào năm ngoái, sẽ hết hạn vào ngày 17 tháng 7. Nga gần đây đã đe dọa chấm dứt thỏa thuận và việc Erdoğan thúc đẩy gia hạn hiệp ước có thể sẽ khiến tổng thống Nga thất vọng.
Và cuối cùng là việc Thổ Nhĩ Ký đồng ý để cho Kyiv đưa 5 cựu chỉ huy của Ukraina ở pháo đài thất thủ Azovstal từ Thổ Nhĩ Kỳ về nước.
Vasyl Bodnar, đại sứ Ukraina tại Thổ Nhĩ Kỳ, nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã không đặt ra bất kỳ điều kiện nào cho sự trở lại của 5 chỉ huy Ukraina.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Matxcova không được thông báo trước về việc họ được thả.
Trước đó, Nga đã trả tự do cho một số người trong nhóm cố thủ ở Azovstal vào tháng 9/2022 trong một cuộc trao đổi tù nhân do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian, trong đó có điều khoản yêu cầu các chỉ huy Azovstal phải ở lại Thổ Nhĩ Kỳ cho đến khi xung đột kết thúc.