Các phương tiện truyền thông Trung Quốc đã chia sẻ một bản đồ địa lý mới từ dịch vụ bản đồ tiêu chuẩn thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc. Từ bản đồ mới cho thấy lãnh thổ Nga là một phần của Trung Quốc.
Bản đồ được biết là đã được Bắc Kinh phê duyệt, và được Bộ Tài nguyên Trung Quốc công bố. Chưa dừng lại, bản đồ được đưa ra trong bối cảnh các nhà quan sát phương Tây suy đoán rằng, mối quan hệ giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng Bí thư Trung Quốc Tập Cận Bình đã trở nên căng thẳng.
Ngay trước khi ông Putin phát động chiến dịch ở Ukraina vào tháng 2/2022, Tổng thống Nga và ông Tập đã ký một thỏa thuận hợp tác “không giới hạn”, nhưng các quan chức Trung Quốc kể từ đó đã công khai kêu gọi một giải pháp hòa bình cho cuộc chiến. Đầu tháng 8, Viện Nghiên cứu Chiến tranh đã viết rằng, Trung Quốc đã công khai lập trường trung lập đối với Ukraina, và điều này đang gây ra rạn nứt giữa Bắc Kinh và Điện Kremlin.
The 2023 edition of China's standard map was officially released on Monday and launched on the website of the standard map service hosted by the Ministry of Natural Resources. This map is compiled based on the drawing method of national boundaries of China and various countries… pic.twitter.com/bmtriz2Yqe
— Global Times (@globaltimesnews) August 28, 2023
Giáo sư Mark Katz của Trường Chính sách và Chính phủ thuộc Đại học George Mason nhận định rằng: “Bản đồ mới có thể sẽ không giúp ích gì cho mối quan hệ Nga-Trung”.
Ông nói: “Điện Kremlin chắc chắn rất chú ý đến các bản đồ của Trung Quốc, đặc biệt là các bản đồ chính thức khi tuyên bố rằng lãnh thổ Nga thực sự thuộc về Trung Quốc”.
Tuy nhiên, Giáo sư Katz nói thêm rằng, nếu ông Putin khó chịu, ông “không có tư cách để lớn tiếng phàn nàn về điều này vì Matxcova đã trở nên quá phụ thuộc vào quan hệ kinh tế với Trung Quốc do các lệnh trừng phạt của phương Tây”.
Bản đồ địa lý năm 2023 cho thấy đảo Bolshoy Ussuriysky trên sông Amur là một phần của Trung Quốc. Theo hãng tin kinh doanh RBC của Nga, Nga và Trung Quốc đã tranh chấp chủ quyền đối với hòn đảo này bắt đầu từ những năm 1860 cho đến khi hai quốc gia đồng ý phân chia lãnh thổ trong một hiệp ước năm 2008.
Trong khi thỏa thuận trao phần phía tây của Đảo Bolshoy Ussuriysky cho Trung Quốc, thì dịch vụ bản đồ tiêu chuẩn lại hiển thị toàn bộ hòn đảo là lãnh thổ của Trung Quốc.
Đất Nga không phải là lãnh thổ duy nhất thuộc về một quốc gia khác được bản đồ Trung Quốc tuyên bố chủ quyền. Bang Arunachal Pradesh của Ấn Độ và khu vực biên giới Aksai Chin cũng được hiển thị là thuộc về Bắc Kinh trên bản đồ.
Vào ngày 29/8, New Delhi cho biết, họ đã gửi công hàm phản đối chính thức với Trung Quốc về bản đồ này, và Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar gọi yêu sách về lãnh thổ Ấn Độ là “vô lý”.
Ông David Silbey, phó giáo sư lịch sử tại Cornell và giám đốc giảng dạy và học tập tại Cornell ở Washington, nói với Newsweek: “Người Trung Quốc thích sử dụng bản đồ để khẳng định quyền lực và sức mạnh của họ – hoặc điều họ mong muốn sức mạnh hoặc quyền lực của mình là gì. Những ví dụ nổi tiếng gần đây nhất là bản đồ đường chín đoạn mà họ đưa ra khi tuyên bố chủ quyền trên những vùng đất rộng lớn ở Biển Đông”.
Phó giáo sư Silbey cho biết, bản đồ mới không hoàn toàn vi phạm thỏa thuận năm 2008, “nhưng đó chỉ là một trò chọc ghẹo nhỏ của người Nga, không có gì quá lớn nhưng chỉ đủ khó chịu để có ý nghĩa, giống như ăn trộm một miếng thức ăn trên đĩa của ai đó”.
Giáo sư Katz cho hay, Điện Kremlin có thể có cách tiếp cận khác với Ấn Độ trong việc phản đối yêu sách lãnh thổ được đưa ra trên bản đồ.
Ông Katz nói: “Phản ứng của Matxcova đối với bản đồ chính thức mới này của Trung Quốc có thể mang tính tương hỗ theo nghĩa là chính phủ Nga sẽ chỉ ra bản đồ của chính họ về những gì Trung Quốc và Nga đã đồng ý vào năm 2008”.
Giáo sư cho biết rằng, việc vẽ lại bản đồ trên giấy không giống như việc cố gắng vẽ lại bản đồ trên thực địa bằng vũ lực, giống cách Nga làm ở Ukraina. Bắc Kinh dường như cũng không cố gắng làm bất cứ điều gì như thế vào lúc này.
Ông tiếp tục, “Tuy nhiên, Matxcova phải lo ngại rằng yêu sách lãnh thổ tương đối nhỏ này của Trung Quốc, bất chấp một thỏa thuận trước đó, có thể được theo sau bởi những yêu sách thậm chí còn lớn hơn”.