Trong một chương trình truyền hình thực tế, có những lời tâm sự của một nữ sinh lớp 10 khiến người nghe đều phải buồn lòng.
Cô bé nói: “Mẹ, khi còn đang ở nhà, luôn có mẹ bên cạnh, lúc đó con luôn cảm thấy cuộc sống này thật dễ dàng, thật hạnh phúc. Cho đến một ngày, con rời nhà để đến học một nơi thật xa, lúc này con mới phát hiện ra rằng, bản thân con, cái gì cũng không biết, cái gì cũng khó khăn”.
Khi cô gái vừa dứt lời, bên dưới khán đài, mẹ của cô bé lệ rơi đầy mặt, đau lòng không thôi.
Cũng như trường hợp của mẹ cô bé kia, chúng ta đều muốn đem hết thảy yêu thương dành cho con cái, nhưng mà lại không hề nghĩ rằng, quá yêu thương chiều chuộng ngược lại sẽ trở thành những chướng ngại cho sự trưởng thành của trẻ.
Con đường của con là tự con phải đi, cha mẹ không thể nào đi thay cho con được, điều duy nhất mà cha mẹ có thể làm, là khi con còn nhỏ, hãy giáo dục bồi dưỡng cho con những thói quen tích cực và những năng lực ưu tú.
Nếu khi trẻ còn nhỏ, đặc biệt là giai đoạn 10 năm đầu đời, bồi dưỡng cho trẻ có được 5 loại phẩm chất này, thì trong tương lai trẻ sẽ dễ dàng trở thành người xuất sắc.
1. Biết kiểm soát cảm xúc
Cách đây không lâu, tại một ga tàu điện phát sinh một sự kiện ầm ĩ khiến mọi người chứng kiến phải dở khóc dở cười. Một nam thanh niên 23 tuổi vô cùng tức giận khi bị cảnh sát ngăn lại để kiểm tra giấy tờ tùy thân, anh ta giận dữ ném đồ và xô đẩy cảnh sát, khi bị cảnh sát chế ngự thì anh ta nằm lăn trên đất và gào khóc.
Thực sự khó mà tưởng tượng được, một người đã trưởng thành 23 tuổi, lại chỉ vì một chút việc nhỏ, mà có thể ở nơi công cộng gào khóc như thể một đứa trẻ to xác. Kỳ thực, điều này có thể quy kết cho khả năng kiểm soát cảm xúc quá kém.
Một người không thể kiểm soát được cảm xúc của mình, thì thật đáng lo ngại.
Kiểm soát được cảm xúc là một biểu hiện quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Trẻ có thể kiểm soát được cảm xúc không có nghĩa là không thể tức giận hay không thể bày tỏ cảm xúc của bản thân. Mà là ngược lại, một đứa trẻ kiểm soát được cảm xúc có thể khổ sở, ưu thương, giận giữ, khóc… bởi vì chỉ có thể trải nghiệm qua những cảm xúc tình cảm thì mới nhận ra được các loại cảm xúc, để từ đó mới học cách khống chế và bày tỏ cảm xúc của mình. Nhưng nhất định phải nói cho trẻ hiểu rằng, khi phát tiết cảm xúc của mình thì nhất định không thể gây tổn hại đến người khác.
Một đứa trẻ có thể kiểm soát được cảm xúc, thì sau này trưởng thành nhất định sẽ trở thành một người có suy nghĩ chu đáo. Bởi vì người đó có thể tiếp nhận và kiểm soát được các cảm xúc như vui buồn, giận giữ của bản thân, không để bản thân mình ấm ức, cũng không gây hại cho người khác. Đó mới là một người hòa nhã, đem đến cho người khác cảm giác thoải mái nhẹ nhàng.
2. Ý chí bền bỉ, quyết tâm kiên cường
Ở Nhật Bản, có một cậu bé 6 tuổi , cuối năm nhà trường tổ chức buổi lễ tốt nghiệp, trong đó có phần các trò chơi thi đấu. Cậu bé đã chọn một trò chơi mà chính bản thân cậu chưa từng chơi thành công – trò chơi nhảy ngựa.
Cậu xuất phát chạy đi, rồi lần lượt nhảy lên, nhưng lần lượt thất bại. Mặc dù sau mỗi lần thất bại, cậu đều không chút nào do dự mà quay đầu chạy trở về để tiếp tục nhảy lại một lần nữa, kết quả mãi mà vẫn không nhảy qua được.
Giáo viên nhìn thấy cậu vì nhiều lần thất bại mà buồn bã, nên đã nói với các bạn khác rằng: “Mọi người cùng cho bạn ấy thêm sức mạnh đi nào”. Nghe vậy các bạn của cậu chạy đến cùng nhau sóng vai đứng thành một vòng rồi vừa vỗ tay cổ vũ vừa cùng hét to: “Bạn có thể làm được! Bạn có thể làm được!”.
Sau đó một chuyện không thể tưởng tượng được đã xảy ra. Cậu bé giống như một quả tên lửa xông thẳng tới trước, nhảy lên một cái và nhảy qua được vật cản, bên ngoài sân nổ ra một loạt tiếng hoan hô vang dội.
Ở trong bộ phim “Hàng xóm của tôi là Totoro”, nhà đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng Nhật Bản là Miyazaki Hayao đã từng nói rằng: “Có nhiều việc, chỉ cần kiên trì, kiên trì, liền có thể làm được”.
Trong câu chuyện ở trên, cậu bé vì kiên trì tới cùng cho nên cuối cùng cậu đã thực hiện thành công trò chơi. Sự kiên trì này, kỳ thực chính là năng lực chống lại thất bại, hay còn gọi là “ý chí bền bỉ”.
Một đứa trẻ có ý chí bền bỉ đều có lòng kiên trì và sự quyết tâm bền bỉ, nó sẽ không dễ dàng bỏ cuộc, sẵn sàng đối mặt với khó khăn, để từ đó có thể tìm ra được đột phá mới và cơ hội để chiến thắng.
Trẻ có ý chí bền bỉ cao, sẽ có được sức sống mạnh mẽ, sẽ là một đứa trẻ vĩnh viễn không bị đánh gục, dù bản thân đang trong nghịch cảnh vẫn không nản chí mà luôn luôn tìm thấy cơ hội và đường đi cho chính mình.
3. Có khái niệm chính xác về tiền bạc
Trong cuốn sách “Cha giàu cha nghèo”, Robert đã tổng kết ra bốn vấn đề lớn mà một đứa trẻ nếu không có hiểu biết đúng đắn về tiền bạc thì sẽ gặp phải khi lớn lên: Không biết quản lý chi tiêu, không có ý thức sắp xếp, không có ý thức đầu tư, không có ý thức về nguy hiểm.
Giáo dục về tiền bạc cho trẻ chính là dạy cho trẻ hiểu chính xác như thế nào kiếm được tiền và tiêu tiền.
Lão Morgan, người sáng lập Tập đoàn tài chính Morgan nước Mỹ, đã có những yêu cầu nghiêm ngặt đối với những đứa con của mình. Ông quy định tiền tiêu vặt của mỗi đứa con đều thông qua làm việc nhà để kiếm được, cho nên các con của ông phải làm việc nhà để có tiền tiêu vặt.
Điều này không phải là do Morgan keo kiệt với các con, mà là ông muốn các con hiểu được rằng tiền có được là nhờ vào sức lao động của bản thân, mỗi một đồng xu kiếm được khó khăn như thế nào.
Trẻ nhỏ trước tiên phải học cách quý trọng đồng tiền, thì mới hiểu được cách tiêu tiền đúng đắn, mua sắm những thứ thích hợp, tiêu tiền vào những thứ đáng giá, mà không phải là tiêu phí lung tung.
Nhà tâm lý học trẻ em cho biết, nếu khi còn nhỏ trẻ được giáo dục về quan niệm tiền bạc thì rất có ích lợi. Một đứa trẻ có hiểu biết và quan niệm đúng đắn về vấn đề tiền bạc, thì sau này lớn lên sẽ không bị tiền bạc hấp dẫn mà mất lý trí, cũng có thể kiếm tiền và biết cách quản lý chi tiêu.
Cho nên hãy cho con trẻ hiểu được rằng, trong cuộc sống chỉ có trả giá mới có hồi báo, chỉ có dựa vào cố gắng, lao động và công sức của mình mới thu được tiền, dù kiếm được ít hay nhiều đều phải tôn trọng và quý trọng chúng.
4. Tự tin và kiên định
Một người mẹ có con thi đậu một trường đại học danh tiếng, cô vui mừng tới bật khóc, bởi vì cô ấy đã chờ ngày này lâu lắm rồi.
Con trai của cô ấy hồi đầu đi học, là một người đặc biệt chậm hiểu, luôn bị bạn bè trong lớp cười chê, còn đặt cho biệt danh là “Vua làm bài sai”. Cậu bé chính vì vậy càng ngày càng nhát gan, không tự tin, nói chuyện cũng chỉ nói lí nhí, thậm chí còn không dám bắt chuyện với các bạn trong lớp.
Một hôm giáo viên đã gọi người mẹ đến trường gặp và trao đổi về cậu, giáo viên này đã đề nghị rằng nên đưa cậu đi kiểm tra trí lực.
Sau buổi nói chuyện, người mẹ về nhà, thấy con trai đứng dựa sát vào tường cúi đầu như đang chờ đợi mẹ trách mắng mà đau lòng thương con ghê gớm. Cô ấy không hề trách mắng con lời nào, mà là xoa đầu con rồi nhẹ nhàng nói với con trai: “Thầy giáo nói với mẹ rằng con học thể dục rất giỏi, nếu học các môn khác cũng được như thế thì càng tốt”. Nghe mẹ nói vậy, cậu bé ngẩng đầu nhìn mẹ với ánh mắt sáng ngời, sau đó cậu cố gắng gật đầu với mẹ như một sự cương quyết.
Từ đó về sau, chỉ cần cậu bé có được một chút tiến bộ, thì mẹ cậu sẽ khẳng định và càng cổ vũ thêm cho con trai của mình. Dần dần cậu bé cũng tìm được sự tự tin, chẳng những cậu chủ động xin phát biểu, mà kết quả học tập cũng dần dần tốt lên.
Ngày nhận được kết quả thi đại học, cậu bé nước mắt rưng rưng nói với mẹ: “Mẹ, cảm ơn mẹ, là nhờ có sự cổ vũ và khẳng định của mẹ, con mới có được sự tự tin, có được kết quả như hôm nay”.
Trong tâm lý học, tự tin ở trẻ nhỏ là khi có những nhận thức khách quan về hành vi, năng lực và giá trị của bản thân, là một phẩm chất tâm lý tích cực, lại là một tính chất trọng yếu cấu thành nên nhân cách. Tự tin có ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của nhân cách trẻ, là tiêu chí để trẻ không ngừng ý thức về bản thân và phát triển trưởng thành.
Mà sự cổ vũ và khẳng định của cha mẹ cũng là nguồn gốc khởi đầu cho sự tự tin của trẻ, nó giống như một tia sáng mạnh mẽ xuyên qua bóng tối, chiếu sáng cả một đời con trẻ.
Tự tin lại càng giống như một loại năng lượng mạnh mẽ, có thể kích thích cho trẻ bộc phát ra các tiềm năng vô hạn.
Trẻ tự tin, mặt mày thần sắc luôn rạng rỡ, làm việc luôn quyết đoán, đa số có năng lực làm người lãnh đạo, nội tâm luôn mạnh mẽ mà kiên định, tương lai sẽ là người tài năng xuất sắc.
5. Độc lập
Tôi nhớ hồi còn nhỏ, nhà của tôi có nuôi chim bồ câu. Có lần tôi thấy đôi bồ câu bố mẹ cùng nhau “bắt nạt” bồ câu con, bọn chúng hứng thú thi nhau mổ con chim con, liên tục dùng cánh đánh và xua đuổi chim con ra khỏi tổ. Tôi rất lấy làm lạ, nhưng sau đó được ba tôi cho biết rằng, bồ câu bố mẹ nuôi chim con cho đến lúc lông cánh của chim con mọc đầy đủ, có thể bay, thì lúc này chim bố mẹ sẽ đuổi chim con ra khỏi tổ để tập bay và sẽ không tiếp tục nuôi nó nữa. Chính vì bồ câu bố mẹ hiểu được rằng, chỉ có đuổi bồ câu con ra khỏi tổ thì nó mới có thể bay được, mới có thể kiếm ăn, mới có thể sinh tồn được.
Thì ra đây cũng là một loại yêu thương!
Nuôi dưỡng con trẻ cũng nên như vậy, chỉ có thể “nhẫn tâm” buông tay, cho trẻ có cơ hội tự mình đi, có như thế trẻ mới có thể chân chính trưởng thành.
Chỉ có đứa trẻ độc lập, mới có thể đi được càng vững càng xa trên con đường đến tương lai của mình. Con trẻ vừa ưu tú vừa độc lập, chính là điều mà mỗi một người làm cha làm mẹ thiết tha hy vọng.
Điều mà các bậc cha mẹ nên làm, chính là ngay từ khi con còn đang nhỏ, hãy giáo dục và hướng dẫn con đúng đắn, chiếu sáng con đường phía trước cho chúng. Hãy bồi dưỡng trẻ thành một người biết tự lập, có tư tưởng độc lập, tự tin và mạnh mẽ.
Hy vọng, mỗi một đứa trẻ trưởng thành là một người có nội tâm khoáng đạt mà kiên định, gặp thuận lợi vẫn tự nhiên, gặp nghịch cảnh vẫn thản nhiên đối mặt, khoan dung rộng lượng với mình với người.
Theo tw.aboluowang.com
Minh Phúc biên dịch