Một đứa trẻ, hay ngay cả như người lớn biết giữ lời hứa sẽ nhận được sự tin tưởng, kính trọng của mọi người. Lời hứa rất quan trọng trong cuộc của chúng ta, điều này ai cũng biết. Vậy làm sao để dạy trẻ trở thành một người có chữ tín, trách nhiệm với lời nói của mình?
Lời hứa và tầm quan trọng của việc giữ lời hứa
Hiểu một cách đơn giản lời hứa là sự biểu đạt giá trị và uy tín lời nói của một người trong mối quan hệ. Đây cũng là đức tính tốt mà bố mẹ cần dạy cho trẻ, điều này cần thiết trong sự phát triển hình thành nhân cách cho trẻ.
Dạy con giữ lời hứa, có nghĩa là cha mẹ dạy trẻ biết tôn trọng người khác, sống có trách nhiệm với lời nói và hành động của mình, là một người uy tín, được mọi người quý mến và tin tưởng. Trẻ sẽ nhận được sự tín nhiệm, tin yêu từ bạn bè, cha mẹ, thầy cô.
Nguyên nhân trẻ thất hứa
Con trẻ như tờ giấy trắng, bởi vậy mà chúng có trí nhớ tuyệt vời về những gì cha mẹ hứa hẹn. Có thể, lời hứa kiểu cửa miệng như “chiều mẹ đón sớm” mỗi sáng đưa con đi học, hay “học ngoan, cuối tuần ba cho đi sở thú”… nhiều phụ huynh sẽ quên ngay sau đó. Song, với con trẻ, nó như động lực để chúng hoàn thành giao hẹn với cha mẹ và háo hức chờ đợi lời hứa được thực hiện. Bởi vậy, khi cha mẹ thất hứa vì một lý do nào đó, nó không chỉ dừng lại ở những nhõng nhẽo, phụng phịu của con mà lâu dần, nó sẽ hình thành tính cách không tin tưởng vào người khác và bản thân chúng cũng không trân trọng lời hứa.
Trên trang Giaoduc.edu, chị Minh (Bình Thạnh, Tp.HCM) còn nhớ như in lời hứa của cậu quý tử: “Ba mẹ cứ yên tâm, thế nào con cũng dọn dẹp nhà cửa gọn gàng trong buổi sáng chủ nhật cho ba mẹ xem”. Thế nhưng, cu cậu đã ngủ nướng đến 10 giờ sáng và quên mất lời hứa của mình với cha mẹ. “Cha mẹ cứ làm nghiêm trọng hóa vấn đề. Cha mẹ còn hứa với con nhiều lần mà có thực hiện đâu?”.
Chị Minh thừa nhận rằng: “Đúng là vợ chồng tôi có hứa với con nếu thi được vào lớp 10 ở trường điểm của thành phố thì mẹ sẽ mua cho con chiếc xe máy để cháu tự đi. Vậy mà, sau đó do điều kiện gia đình gặp nhiều khó khăn, nên dù con trai có nhắc nhở, tôi cũng cố ý phớt lờ cho qua. Rồi một vài lần tôi đã hứa mua cho con thứ này thứ kia nhưng rồi do bộn bề công việc mà tôi cũng quên đi không thực hiện được. Không giữ được lời hứa với con nên giờ đây tôi rất khó ăn nói cũng như đưa ra những lời giáo huấn con”.
Lý do để bao biện cho những lần thất hứa của phụ huynh không thiếu, thậm chí là rất chính đáng. Song, nếu cha mẹ không giữ uy tín để làm gương cho con cái thì những lời hứa suông đó sẽ ngấm dần và ảnh hưởng lớn đến tính cách của con trẻ sau này. Mỗi người đều có giá trị riêng, từng lời nói ra đều có giá trị nhất định, với những người thiếu trân trọng lời hứa, không đủ uy tín với người xung quanh, có đủ sức để tiến xa?
Dạy trẻ giữ lời hứa như thế nào?
Vì tư duy của trẻ em rất đơn giản nên bố mẹ đừng suy nghĩ những điều gì quá cao siêu. Để dạy trẻ biết giữ lời hứa, bạn chỉ cần làm gương cho trẻ, chính mình giữ lời hứa với trẻ và giảng giải cho trẻ hiểu tầm quan trọng của việc giữ lời hứa là như thế nào. Có thế, trẻ mới thực sự là một người biết tôn trọng lời hứa, và có nhân cách tốt hơn trong tương lai.
Đưa ra tình huống giả định, trẻ ở vị trí là người bị người khác thất hứa với mình trong việc nào đó hỏi trẻ xem sẽ cảm thấy thế nào, người khác bị trẻ thất hứa cũng có cảm giác giống vậy. Biết nghĩ đến người khác trước, trẻ sẽ không làm những điều tổn hại ai.
Trong suốt quá trình dạy dỗ con cái, những việc mà cha mẹ thực hiện khi đã hứa với trẻ là rất quan trọng. Và thái độ ứng xử của cha mẹ về việc thực hiện lời hứa sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến cảm xúc và hành vi của con cái. Những hành vi ứng xử của cha mẹ luôn ăn sâu trong từng nét tính cách của trẻ. Vì thế, việc cha mẹ không giữ lời hứa với trẻ cũng dễ ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển tính cách của trẻ, khiến trẻ bất an, hoài nghi và mất lòng tin về gia đình – điểm tựa tinh thần đặc biệt quan trọng của trẻ.
Chị Vũ Phương Hoài (mẹ bé Việt Anh) cười ngượng với mọi người xung quanh, trước câu nói của cậu con trai: “Mẹ đừng xạo con, mẹ hứa hoài mà có làm đâu. Hồi đó nói con học giỏi rồi cho về nội thả diều với mấy anh nhà cậu Tư, vậy mà cả hè vẫn bắt con đi học. Năm trước cũng vậy. Con không tin mẹ nữa”.
Những lời hứa kiểu “hứa để rồi quên” của phụ huynh như chị Phương Hoài không hiếm. Hầu hết các bậc làm cha mẹ đều cho rằng, lời hứa chỉ là lời động viên con trre, còn người lớn thực hiện hay không là quyền của người lớn.
Trên trang Sài Gòn Giải Phóng, anh Phạm Văn Quyết (ngụ quận 1 Tp.HCM) nêu quan điểm: “Tụi nhỏ mải chơi nên mau quên lắm, mình cứ hứa vậy, làm được đến đâu còn do hoàn cảnh. Trao quyền cho con nít quá sẽ sinh hư”. Song, quan điểm của anh Quyết có vẻ gượng ép, bởi lời hứa như sự giao kèo, lời hứa của cha mẹ với con cái cũng là cuộc thỏa thuận có qua có lại?
Phải chăng vì cái quyền của người lớn, nên bất kể chuyện gì, từ nhỏ xíu như cái móng tay đến lớn như lên trời hái sao hay xuống bể mò kim, cha mẹ cũng vô tư hứa, miễn sao con cái chịu làm theo ý của mình. Khi lời hứa không được thực hiện, dù là chủ quan hay khách quan, ba mẹ chỉ cần nói bận hoặc đưa đại một lý do nào đó và tiếp tục điệp khúc hứa hẹn, coi như xong.
Bất cứ trường hợp nào cha mẹ cũng phải chuyên nhất giữa lời nói và việc làm. Khi cha mẹ được tín nhiệm, trẻ sẽ hành động một cách tích cực và trẻ cũng sẽ ứng xử theo khuôn mẫu mà cha mẹ đã thể hiện. Dạy con giữ lời hứa, có nghĩa là cha mẹ đã dạy trẻ biết tôn trọng người khác, sống có trách nhiệm trong lời nói và hành động của mình đúng với những gì chúng đã nói hay đã hứa. Giữ lời hứa với con chính là dạy con cách ứng xử và hành động phù hợp giữa lời nói và việc làm, giáo dục cho trẻ thái độ sống.
Video xem thêm: Câu chuyện về một bé tự kỷ biết ‘xin phép bố mẹ đi chơi’