Người Đức nổi tiếng về sự nghiêm khắc. Sự mạnh mẽ của dân tộc này đến từ đâu? Đáp án thực sự nằm ở cách giáo dục.
Người Đức rất coi trọng giáo dục gia đình và Đức cũng là quốc gia duy nhất quy định nghĩa vụ giáo dục trẻ em trong Hiến pháp. Người Đức chú ý nhiều đến việc rèn luyện các kỹ năng hơn là kiến thức, đặc biệt tập trung nuôi dưỡng thói quen và kỹ năng giải quyết vấn đề của trẻ em.
Giáo dục mầm non: Thúc đẩy sự tập trung và tư duy logic
Chúng ta có thể bắt gặp trên mạng những câu như: “Nước Đức cấm dạy kiến thức ở mầm non”. Trên thực tế, Đức không phải không giáo dục mầm non. Người Đức có cách riêng về giáo dục mầm non. Nội dung “học” của họ khác với chúng ta.
Giáo dục tiền tiểu học ở Đức không dành nhiều thời gian để dạy kiến thức. Đối với trẻ mẫu giáo, trường học sẽ tổ chức một hoặc hai lần mỗi tuần cho trẻ ngồi tập trung để chuẩn bị cho 45 phút học trong trường tiểu học.
Ngoài ra, trường mẫu giáo sẽ sắp xếp một số khóa học chuẩn bị bước vào tiểu học, nhưng hầu hết các khóa học này chủ yếu dạy trẻ có thể tập trung và các câu hỏi trò chơi logic, chẳng hạn như tìm ra sự khác biệt giữa hai bức tranh, sắp xếp các bức tranh…
Chương trình giảng dạy tổng thể chú trọng cho trẻ em học trong trò chơi, chẳng hạn học đếm tiền, hiểu khái niệm thời gian, quan sát đồng hồ, cảm nhận về chiều dài và cân nặng. Hãy để trẻ tự mình tưởng tượng xem chúng có cân nặng bằng bao nhiêu hộp sữa, cũng như thực hiện các thí nghiệm khoa học khác nhau.
Ví dụ, làm một hệ thống tuần hoàn nước nhỏ để hiểu sự chuyển đổi của nước trong tự nhiên. Hoặc làm thí nghiệm nước tinh khiết, trải nghiệm sự kỳ diệu của ánh sáng, quan sát mối quan hệ giữa quá trình đốt cháy và oxy. Chương trình vừa học vừa chơi rất khoa học và thú vị.
Tổ chức các hoạt động dã ngoại, tiếp xúc với xã hội từ khi còn nhỏ, tạo sự thích nghi với xã hội
Các trường mẫu giáo ở Đức có rất nhiều cách tổ chức cho trẻ đi dã ngoại. Ví dụ: tham quan trạm cứu hỏa, đồn cảnh sát, trạm khí tượng…
Khi đến đồn cảnh sát, các em sẽ được các chú cảnh sát dạy cách tuân thủ luật lệ giao thông. Vì đây là buổi học thực tế nên trẻ em cảm thấy tất cả nội dung đều mới lạ và dễ nhớ.
Nội dung của các buổi dã ngoại đều rất thiết thực, vì hầu hết học sinh tiểu học ở gần trường, nên trẻ có thể tự đi học khi được cha mẹ cho phép. Vì thế, để đảm bảo an toàn cho trẻ, điều đặc biệt quan trọng là trẻ phải nắm vững các quy tắc cơ bản. Điều này cũng sẽ dạy cho trẻ một mức độ độc lập nhất định.
Trường mẫu giáo thường tổ chức một chuyến thăm quan trọng – đó là đến thăm trường tiểu học. Ở trường tiểu học sẽ có một giáo viên chịu trách nhiệm chăm sóc và hướng dẫn trẻ làm quen với hoạt động trong lớp. Hầu hết bọn nhỏ thường viết, vẽ, hát, nhảy, và làm việc thủ công, chủ yếu là để trẻ cảm nhận không khí của lớp học và trải nghiệm độ dài của một tiết học.
Ngoài các hoạt động được chuẩn bị đặc biệt cho trẻ mẫu giáo, hàng ngày ở trường mẫu giáo trẻ cũng được học tập trên mọi phương diện.
Từ các hoạt động giáo dục qua các bài học, đến ăn, mặc quần áo, đi ra ngoài để giúp đỡ lẫn nhau, trẻ mẫu giáo không ngừng học hỏi, rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề một cách độc lập, trách nhiệm, tự tin… Đây là những lợi ích của giáo dục mẫu giáo ở Đức. Ở mẫu giáo, việc truyền đạt kiến thức chỉ là một phần nhỏ, còn việc rèn luyện các kỹ năng quan trọng hơn.
50 quy tắc thể hiện thế mạnh trong giáo dục Đức
Năng lực lớn hơn thành tích, hãy để trẻ trở thành một cá nhân độc lập, hoàn chỉnh
1. Trẻ em như búp trên cành, chúng cần được quan tâm dạy dỗ để có nhiều kỹ năng. Cả kiến thức và khả năng sinh tồn cũng đều phải học.
2. Thú cưng là giáo viên tốt nhất – dạy trẻ biết yêu cuộc sống, yêu thương và hòa đồng với động vật.
3. Khi kể một câu chuyện, nên đưa ra các kết chuyện khác nhau giúp trẻ rèn luyện khả năng tư duy logic và kích thích suy nghĩ. Nhờ đó, trẻ dần phát triển khả năng giải quyết các vấn đề khó khăn.
4. Dạy trẻ phép lịch sự bắt đầu từ những quy tắc nhỏ trên bàn ăn. Có thể giáo dục mọi lúc, mọi nơi khi có cơ hội.
5. Buông tay, đó là bài học đầu tiên về sự tự lập.
6. Đừng cố gắng làm tất cả để giúp đỡ trẻ, hãy để trẻ tự làm nhiều hơn.
7. Bảo vệ môi trường không phải là một khẩu hiệu! Hãy dạy trẻ biết quan tâm tới môi trường, bảo vệ thiên nhiên. Việc giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường cần bắt đầu từ cuộc sống hàng ngày.
8. Tin vào cảm xúc và sự phán đoán của trẻ, đừng dùng trải nghiệm của bản thân để thay thế cảm xúc của trẻ.
Dạy qua hành động tốt hơn bằng lời nói, và thay vì la hét, hãy làm gương cho con
9. Tránh lãng phí, một vài đồng nhỏ cũng là lãng phí!
10. Đọc sách là cơ sở để trẻ hình thành tính cách độc lập.
11. Bước đầu tiên dạy trẻ về trách nhiệm – nói với trẻ: Đây là trách nhiệm của con.
12. Dẫn chứng bằng ví dụ cụ thể, hãy tuân theo các quy tắc, chẳng hạn quy tắc giao thông khi sang đường. Cha mẹ làm gương và con sẽ làm theo.
13. Muộn một phút hoặc một giây cũng đều là muộn. Đối với trẻ em, cha mẹ phải dạy trẻ đúng giờ.
14. Giữ niềm tin đối với trẻ.
15. Trở thành khách hàng thường xuyên của thư viện – đọc sách là cách giáo dục lãng mạn nhất.
16. Không khí gia đình hài hòa mới có thể dạy trẻ thành người hòa ái vui vẻ, đừng gieo hạt giống bạo lực trong trái tim trẻ.
Tôn trọng tốt hơn áp đặt, không đánh giá, không so sánh, để trẻ phát triển tự nhiên
17. Lên án, khiển trách to tiếng, thiếu kiên nhẫn, sẽ chỉ khiến trẻ thêm áp lực. Cần coi trẻ như một cá thể, đối xử bình đẳng và tôn trọng trẻ.
18. Đừng can thiệp, tăng cường cổ vũ để trẻ tự học.
19. Trẻ con không phải là cái máy, khi đứa trẻ phạm lỗi, đừng tùy tiện khiển trách. Đó là do giáo dục có vấn đề.
20. Khuyến khích trẻ thảo luận với người lớn.
21. Tôn trọng quyền bày tỏ ý kiến của trẻ, nói chuyện với trẻ để tìm hiểu suy nghĩ của trẻ. Khi nói chuyện nên nhìn vào mắt trẻ.
22. Giáo dục bằng roi vọt là một nền giáo dục sai lầm.
(Còn nữa)
Huyền Thanh
Theo Secretchina
(Nguồn ảnh: Adobe stock)
Video xem thêm: “Phép tắc người con” (Đệ tử quy)